آشنایی کلی با گیاهان هوازی

گیاهان هوازی گونه‌های مختلفی دارند که معروف ترین آن گیاه تیلاندزیا (تیلاندسیا) می‌باشد.

که عضوی ازخانواده (تیره) بروملیاد یا بروملیاسه (Bromeliaceae) یا همان آناناسیان می‌باشد.

این گیاه از خانواده‌ای است که بیش از ۵۴۰ گونه مختلف از آن در دنیا کشف شده است.

اکثر گونه‌های گیاه تیلاندسیا در آمریکای جنوبی، آمریکای مرکزی، بخش‌هایی از مکزیک و جنوبی‌ترین ایالت‌های مرزی ایالات متحده آمریکا پیدا شده اند.

که قادر به رشد در بیابان‌ها، کوهستان‎‌ها و نواحی جنگلی این مناطق هستند.

در این قسمت به معرفی کل گونه‌های گیاهان هوازی تیلاندزیا می‌پردازیم:

Tillandsia ionantha

به این گیاهان هوازی، Sky Plant هم می‌گویند.در نواحی استوایی مثل کشورهای مکزیک، آمریکای مرکزی و جنوبی رشد می‌کنند.ساقه کوتاهی دارند و توپیشکل هستند.برگ گیاهان سبز روشن است که قبل از گلدهی به سمت ناحیه مرکزی گیاه، به رنگ سایه‌ای از زرشکی و صورتی در می‌آیند.سطح برگ‌ها پر از کرک یا تریکوم هستند و همین باعث شده ظاهر گیاه، وز کرده و پرزدار باشد.

این گیاهان اغلب در انتهای دوره زندگی، گل‌های با رنگ ارغوانیایجاد می‌کنند.

Tillandsia ionantha از گیاهان هوازی

Tillandsia usneoides

به این گیاه خزه اسپانیایی (Spanish moss) هم می‌گویند.که به خاطر داشتن برگ‌های آویزان نسبت به سایر گونه‌های گیاهان هوازی تیلاندزیا متمایز است.در زیستگاه طبیعی خودش، بر روی شاخه‌های درختان قرار می‌گیرد و در شب بوی خوشایندی از آن پخش می‌شود.ظاهر آن سبز – خاکستری است و شاید طول آن به ۶ متر هم برسد.رنگ گل‌های آن قهوه‌ای و یا بی‌رنگ هستند.

usneoides از گیاهان هوازی

Tillandsia caput-medusae

به این گیاه سر مِدوسا (Head of Medusa) هم گفته می‌شود.که به خاطر ظاهر مار مانند برگ‌های آن است که به شکل افقی مثل موهای سر پخش می‌شوند.این نوع از گیاهان تیلاندزیا در اوایل تابستان، گل‌های قرمز یا آبی می‌دهند.معمولا مورچه‌ها در پایه این گیاه لانه درست می‌کنند که باید مراقب باشید.ارتفاع این گیاه به ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر می‌رسد.

Tillandsia caput-medusae از گیاهان هوازی

Tillandsia andreana

این گونه از گیاهان هوازی دارای منشأ کلمبیایی هستند.برگ‌ها در جهات مختلف در هوا پخش هستند و بین ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر هم طول دارند.فرم برگ‌ها سوزنی شکل و سبز کمرنگ است.گل‌های لوله‌ای شکل با رنگ قرمز مرجانی دارد که از مرکز گیاه رشد می‌کنند.

Tillandsia andreana از گیاهان هوازی

Tillandsia xerographica

این گونه گیاه تیلاندزیا بومی جنگل‌های خشک کشورهای مکزیک، السالوادور و گواتمالا است.معروف به پادشاه گیاهان تیلاندزیا می‌باشد چون تا ۹۰ سانتی‌مترقطر یا پوشش زمینی آن است.

فرم ظاهری آن کروی شکل یا روزت مانند بوده و نسبت به سایر گونه‌ها آب کمتری نیاز دارد پس باید در حد غبارپاشی و مرطوب کردن برگ‌ها، آبیاری کنید.گلدهی آن آرام و همراه با تولید بخش نیزه‌ای مانند است که به مرور زمان تبدیل به گل قرمز یا زرد رنگ می‌شود.برگ‌ها هم به رنگ آبی – نقره ای است.

Tillandsia xerographica از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia maxima

این گیاه که به Huamelula هم معروف است بومی شهر اوآخاکای مکزیک (هواملولا نام بخشی در شهر اوآخاکا) است.در نتیجه تحمل و مقاومت بیشتری در برابر تابش نور مستقیم خورشید نسبت به سایر گونه‌ها دارد.برگ‌های سبز خزه مانند آن قبل از شکوفه زدن به رنگ مرجانی تبدیل می‌شوند و نهایتا گل ارغوانی از آن رشد می‌کند.این گیاهان می‌توانند به طور همزمان چندین گل بدهند.ارتفاع آن به ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر و طول آن به ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر می‌رسد.

Tillandsia maxima از انواع گیاهان هوازی تیلاندزیا

Tillandsia cyanea

به این نوع گیاهان، تیلاندزیا جوجه تیغی صورتی هم می‌گویند.به خاطر ساقه مرکزی جوجه تیغی مانند آن‌ها با رنگ صورتی است که گل‌های ارغوانی – آبی رنگ شاد و روشن از آن رویش می‌کند.این گونه بومی کشور اکوادور می‌باشد و با اینکه ذاتا اپی فیت است، اما در خاک هم رشد می‌کند!باید در هفته ۲ تا ۳ بار آن‌ها را آبیاری کنید یا اینکه به مدت ۱ ساعت داخل آب غوطه ور بگذارید.با رشد کامل به ارتفاع بین ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر می‌رسند.

Tillandsia cyanea از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia aeranthos

این گیاهان هوازی تیلاندزیا بومی آمریکای جنوبی هستند و برگ‌های دراز و نوک تیزی با رنگ سبز روشن با روکش نقره‌ای مانند دارند.در نور مستقیم و غیر مستقیم خورشید به خوبی رشد می‌کنند.گل‌های آبی و صورتی از آن رشد می‌کند و حتی علاوه بر تزئین منازل برای ادارات هم خرید می‌کنند.تا ارتفاع ۲۳ سانتی‌متر رشد می‌کند.

Tillandsia aeranthos از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia bulbosa

به خاطر ریشه‌های غده مانند خود به این اسم معروف شده و بومی آمریکای مرکزی و جنوبی و بخش جنوبی مکزیک است.در آب و هوای مرطوب بهترین رشد را دارد.اگر در مناطق گرم و خشک زندگی می‌کنید، یک روز در میان باید به گیاه آب بدهید.برگ‌های پیچشی و باریک آن که شبیه به بازوهای هشت پا هستند، باعث شده علاقه مندان به گیاهان هوازی تیلاندسیا، جذب آن شوند.قبل از مردن گیاه و شکوفه‌زدن، رنگ برگ‌ها از سبز تیره به ارغوانی یا قرمز تغییر می‌کند.نهایتا شکوفه‌هایی با گلبرگ‌های ارغوانی تولید می‌کند.اگر در فضای بیرون بکارید، رابطه همزیستی با مورچه‌ها برقرار می‌کند.مورچه‌ها گیاه را از بین نمی‌برند اما برای محل زندگی شما مزاحمت درست خواهند کرد.غده‌ها کمی توخالی هستند به همین خاطر گزینه مناسبی برای لانه سازی مورچه می‌باشد.در عوض هم گیاه از بقایای مواد زائد مورچه‌ها تغذیه می‌کند.ارتفاع رشد گیاه به ۲۰ تا ۴۵ سانتی‌متر می‌رسد.

Tillandsia bulbosa از انواع گیاهان هوازی تیلاندسیا

Tillandsia capitata

این گیاهان هوازی با برگ‌های نقره‌ای رنگ، بومی کشورهای مکزیک، کوبا، هندوراس و جمهوری دومینیکن هستند.عاشق آب و هوای مرطوب هستند ولی می‌توانند هوای آفتابی کامل را هم تحمل کنند.برگ‌های گیاه قبل از شکوفه زدن گل‌های ارغوانی به رنگ هلویی تغییر می‌کنند.فرم گیاه روزتی مخروطی شکل با ظاهر متقارن می‌باشد.نهایتا به ارتفاع ۱۲ تا ۲۰ سانتی‌متر برسند.

Tillandsia capitata از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia cotton candy

این نوع گیاهان هوازی تیلاندسیا به Tillandsia Houston هم معروف هستند.که در واقع یک گیاه هیبریدی بین Tillandsia stricta و Tillandsia recurvifolia می‌باشد.نام دیگر آن تیلاندسیا پشمکی است.این گیاه شکوفه‌های پشمکی مانند ارغوانی تولید می‌کند و به این اسم معروف شده است.برگ‌های باریک، نازک و نقره‌ای مانند دارد.نیاز به نور کاملا مستقیم خورشید دارند تا بهترین گلدهی را داشته باشند.اکثر گونه ها ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر رشد می‌کنند ولی تا ۳۰ سانتی‌متر هم می‌رسند.

Tillandsia cotton candy از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia didisticha

این دسته از گیاهان هوازی تیلاندسیا، بومی آمریکای جنوبی، بولیوی و برزیل هستند.به خاطر رشد بیشتر و حجم زیادتر نسبت به سایر گونه‌ها معروف شده است، چون ارتفاع آن به ۱۸۰ سانتی‌متر هم می‌رسد.برگ‌های آن سبز کمرنگ و ارغوانی هستند که گل سفید رنگ از آن رویش می‌کند.

Tillandsia didisticha از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia fuchsia

قبلا به آن Tillandsia argentea می‌گفتند.بومی کشورهای مکزیک، گواتمالا، کوبا و جامائیکا می‌باشد.برگ‌های آن سبز روشن است و ساقه صورتی بلندی دارد که گل‌های ارغوانی رنگ از آن شکوفه می‌زنند.در زیستگاه طبیعی به شکل خوشه‌ای رشد می‌کنند.وقتی به ظاهر این دسته از گیاهان هوازی نگاه می‌کنید شبیه به جا سنجاقی هستند.ارتفاع آن‌ها نهایتا به ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر و پهنای آن‌ها به ۲.۵ تا ۵ سانتی‌متربرسد.حتی گل آذین نارنجی – قرمز رنگ آن هم ظریف و نازک است.

Tillandsia fuchsia از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia funckiana

این دسته از گیاهان هوازی به خاطر داشتن برگ‌هایی شبیه به جوجه تیغی که همه آن‌ها جهت‌گیری مشابهی دارند معروف شده است.بومی کشور ونزوئلا بوده و فرم پیچ و تاب خوردن این گیاه بسته به نوع زیستگاه متفاوت است.موقع شکوفه دادن، برگ‌ها زرد رنگ شده و گل‌های نارنجی نئونی از آن رویش می‌کند.گیاه کوچکی است و نهایتا ۵ سانتی‌متر ارتفاع پیدا می‌کند.این گونه برای تراریوم یا تزئین روی میز بسیار مناسب است.

Tillandsia funckiana از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia gardneri

از دسته گیاهان هوازی بومی کشورهای کلمبیا، برزیل شرقی، ترینیداد و توباگو و ونزوئلا می‌باشد.با اینکه در نواحی و اقلیم‌های گرم و مرطوب رشد می‌کنند ولی نباید در معرض نور مستقیم خورشید باشند.گل‌های ارغوانی این گیاه از آخر بهار تا آخر تابستان هستند.ظاهر گیاه شبیه به گیاه یوکا (زنگوله‌ای) است که برگ‌های آن خاکستری کمرنگ هستند که به سمت انتها، نوک تیز می‌شوند.بین ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر ارتفاع آن خواهد بود و نیاز به رطوبت زیادی دارد.

Tillandsia gardneri از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia stricta

یکی از انواع گیاهان هوازی که بومی بسیاری از کشورهای قاره آمریکای جنوبی و ترینیداد و توباگو است و در بسیاری از شرایط آب و هوایی زنده می‌ماند.این گیاه قابلیت رشد بر روی درختان یا حتی تپه‌های شن و ماسه‌ای را دارد.برگ‌های روزتی شبیه به آناناس آن بسیار معروف می‌باشد.واریته‌های مختلفی از این گیاه وجود دارد.که محبوب‌ترین آن‌ها واریته استریکتای صورتی – برنزی (گل صورتی رنگ) و استریکتای نیمه شب (midnight) که دارای برگ‌های تیره رنگ و اغلب به رنگ مشکی است.

Tillandsia stricta از انواع گیاهان هوازی

Tillandsia chiapensis

یکی از گیاهان هوازی تیلاندسیا می‌باشد که چون بومی ایالت چیاپاس مکزیک هست، به این اسم خوانده می‌شود.در بسیاری از شرایط آب و هوایی قادر به رشد و زندگی است.در شرایط آفتابی کامل تا نیمه‌سایه رشد می‌کند.تا حدود ۱۳ سانتی‌متر عرض دارد و شکوفه‌های صورتی و قرمز از آن می‌روید.پوشش برگی آن سبز کمرنگ و به فرم کمانی تا فرفری دارد.ارتفاع گیاه تا ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد.این گیاه دارای خوشه‌های تیغ تیغی مانند صورتی کمرنگ با گل‌های ارغوانی است که از مرکز آن رشد می‌کند.